Bij een jager in de omgeving van de Amsterdamse Waterleidingduinen is onlangs een geval van tularemie vastgesteld, een ziekte die beter bekend staat als hazenpest. Deze ziekte, veroorzaakt door de bacterie Francisella tularensis, is een zogenoemde zoönose waarmee ook mensen en andere dieren besmet kunnen raken. Tularemie kan overgedragen worden via direct contact met zieke dieren, insectenbeten, of het inademen van besmette lucht.

De vaststelling van deze ziekte onderstreept het risico van tularemie en de noodzaak voor jagers om alert te zijn op de symptomen bij zowel wild als zichzelf. De ziekte uit zich bij hazen met name doordat ze een algehele toestand van verzwakking vertonen, de hazen vluchten bijvoorbeeld nauwelijks weg. Minder vaak voorkomend zie je gezwollen ogen en abcessen. Bij mensen treedt er koorts, huiduitslag, en gezwollen klieren op. In ernstige gevallen kan tularemie longontsteking of systemische infecties veroorzaken.

Preventieve maatregelen en melden

Het is onmogelijk om enkel op basis van het uiterlijk van een overleden dier te bepalen, waardoor het gestorven is. Daarom is het van belang altijd wegwerphandschoenen te gebruiken bij het aanraken van een verdacht dood dier. Gooi deze handschoenen na gebruik direct weg. Het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) adviseert verder bij ieder dood gevonden dier waarvan de doodsoorzaak niet bekend is de volgende preventieve maatregelen:

• Als de temperaturen hoog genoeg zijn voor muggen en/of teken, gebruik dan insectenwerende middelen en/of draag insectenwerende kleding als u het veld in gaat.


• Draag altijd wegwerphandschoenen bij het aanraken van zieke of dode dieren en gooi deze na eenmalig gebruik weg.


• Was hierna uw handen met zeep en veel water en droog ze goed.


• Zorg bij wondjes voor een goede wondhygiëne door de wond zorgvuldig te desinfecteren en verbind schaaf- en snijwondjes.


• Was vóór het eten opnieuw goed uw handen.


• Verhit konijnen- en hazenvlees altijd voldoende zodat het gaar is; eet geen rosé gebakken vlees (kerntemperatuur hoger dan 60 °C).


• Meld de vondst van verdachte dode dieren direct bij het DWHC.

In deze periode neemt de kans op het vinden van dode hazen aanzienlijk toe, voornamelijk omdat ze verzwakt zijn na de winter en hun vetreserves hebben aangesproken. Het is van belang dat verdachte vondsten worden gemeld aan het Dutch Wildlife Health Centre. Deze meldingen dragen bij aan het effectief monitoren en beheersen van tularemie.

Dit geldt ook voor andere dood gevonden dieren, waarvan vermoed wordt dat ze door een ziekte zijn overleden, meld deze bij het DWHC. Zij zullen dan beoordelen of verder onderzoek noodzakelijk is en indien nodig, het transport van het dode dier naar hun laboratorium regelen.

Het bericht Jager besmet met hazenpest verscheen eerst op De Jagersvereniging.